Miejsce realizacji: Lubelski Piknik Naukowy (stoisko piknikowe)
Adres: Lublin, ul. Dworcowa 11

Któż z nas podczas zajęć plastycznych nie łączył barw podstawowych (czerwonej, niebieskiej i żółtej) w celu uzyskania innych kolorów i odcieni, potrzebnych do ukończenia obrazu? Zarówno efekt, jak i sam proces tworzenia barw w ten sposób jest naprawdę fascynujący, lecz czy nie równie ciekawa byłaby możliwość rozdzielenia uzyskanych w ten sposób mieszanin na ich składowe? Możemy dokonać takich rozdziałów za pomocą chromatografii, która jest jedną z głównych technik analitycznych wykorzystywanych w laboratoriach badawczych. Polega ona na rozdziale mieszaniny w celu identyfikacji poszczególnych jej składników, jednak coraz częściej nie poprzestaje się wyłącznie na analizie jakościowej i przeprowadza się również ich analizę ilościową. Analizy chromatograficzne są z powodzeniem stosowane w Instytucie Agrofizyki im. Bohdana Dobrzańskiego PAN. W szczególności chromatografia gazowa znajduje szerokie zastosowanie m.in. w systematycznym oznaczaniu składu fazy gazowej prowadzonych inkubacji próbek glebowych, pomocnym w określeniu aktywności metabolicznej mikroorganizmów.

Chromatografia cienkowarstwowa jest jedną z podstawowych metod chromatograficznego rozdziału substancji, opierającą się na fizykochemicznych procesach rozdziału: odwracalnej adsorpcji fizycznej, wymiany jonowej i rozdziału substancji między dwie fazy. Rozdział mieszaniny prowadzony jest na cienkiej warstwie składającej się z drobnoziarnistego materiału (faza nieruchoma). Mieszaninę przeznaczoną do rozdziału nanosi się punktowo na linię startową. Po umieszczeniu płytki w zamkniętej komorze, zawierającej rozpuszczalnik lub układ rozpuszczalników (fazę ruchomą), następuje rozdział mieszaniny (rozwinięcie chromatogramu).

Chromatografia cienkowarstwowa nie wymaga skomplikowanej aparatury, czas analizy jest stosunkowo krótki, wystarcza niewielka ilość badanego materiału, a wpływ towarzyszących substancji jest nieznaczny.

Podczas pokazu uczestnicy będą mogli przeprowadzić szereg barwnych reakcji chemicznych, ekstrakcję chlorofilu z liści, poznać możliwości chromatografii prowadząc rozdział m.in. barwników roślinnych i tuszy z flamastrów. Większość prezentowanych przez nas doświadczeń będzie można z powodzeniem powtórzyć na zajęciach szkolnych lub w domu, ponieważ doświadczenia są bezpieczne dla uczestników, a materiały użyte przez nas na pokazach można znaleźć w gospodarstwie domowym lub nabyć w sklepie.