Choć długo uważaliśmy go za tępego prymitywa, to jemu zawdzięczamy nasz europejski wygląd: białą skórę, jasne włosy i niebieskie oczy. Żyliśmy ze sobą, kochaliśmy się, kłóciliśmy. Od kilku lat wiemy, że jesteśmy genetycznymi mieszańcami wczesnego Homo sapiens i neandertalczyka.

Najnowsze badania pozwalają z kolei na wyciągniecie wniosku, że zamieszkujący Eurazję neandertalczycy posiadali już to coś, co uznajemy za największy sukces i element wyróżniający dla naszej cywilizacji. Zanim na nasz kontynent przywędrował wczesny Homo sapiens neandertalczycy tworzyli ozdoby i dzieła sztuki (rzeźby i naskalne obrazy), ozdabiali swoje ciała i czcili zmarłych, opracowali podstawy technologii chemicznej (np. wyrabiali organiczne kleje [także w warunkach beztlenowych] i pozyskiwane ze sproszkowanych minerałów chemiczne „zapałki”), produkowali skręcane z naturalnych włókien powrozy, mieszkali w jaskiniach, które bardzo często było podzielone na sektory kuchenne, sypialnie i spiżarnie etc.

• Czy to oznacza, że neandertalczycy potrafili planować i wyciągać wnioski ze swoich obserwacji?
• Czy byli twórcami proto-kultury i religii naturalnej?
• Czy wobec tego największe osiągnięcia adaptacyjne i cywilizacyjne ludzi (kult zmarłych, sztuka, myślenie abstrakcyjne) mogą nie być „oryginalnymi” wynalazkami Homo sapiens sapiens?