Projekty »
Metafory w fizyce na przykładach z mechaniki kwantowej
:: Projekt U136 (Szczegóły) | |
Terminy |
Czas trwania projektu: 1 godz. (45 min.) |
Miejsce realizacji: Wydział Filozofii i Socjologii (Aula )
Adres: Lublin, Plac Marii Curie-Skłodowskiej 4
Fizyka jest zaliczana do nauk ścisłych, co oznacza, że teorie fizyczne opierają się na eksperymentach i matematyce. Jednakże w pracach filozoficznych i popularnonaukowych fizycy i filozofowie nauki często używają metafor. W wykładzie analizowana jest rola metafor pojęciowych w języku wykładu fizyki na przykładach z mechaniki kwantowej. Fizycy stosują metafory zarówno w celu przybliżenia naszej wyobraźni mikroświata całkowicie niedostępnego bezpośredniemu doświadczeniu, jak i jako podstawę metaforycznych modeli teoretycznych. W takich sytuacjach metafory są przejawem swobodnej twórczości uczonych – mogłyby być zastąpione innymi lub wyeliminowane. Jednak w mechanice kwantowej niektóre podstawowe pojęcia, takie jak cząstka czy fala, z konieczności muszą być rozumiane metaforycznie, ponieważ kategorie pojęciowe codziennego doświadczenia i fizyki klasycznej okazują się nieadekwatne do opisu mikroświata całkowicie niedostępnego naszemu bezpośredniemu doświadczeniu. Taki stan rzeczy prowadzi do problemu, czy metaforyczny charakter pojęć mechaniki kwantowej daje się pogodzić ze stanowiskiem klasycznego realizmu naukowego, zgodnie z którym celem nauki jest dostarczenie prawdziwej wiedzy o świecie.