Miejsce realizacji: Instytut Agrofizyki PAN (Budynek D - sala nr 3)
Adres: Lublin, ul. Doświadczalna 4

Cebula zwyczajna to jedna z najstarszych roślin uprawnych, której historia sięga co najmniej 5000 lat. Prawdopodobnie pochodzi z Azji. W najstarszych zapisach, pochodzących z egipskich grobowców (ok. 3200 r. p.n.e.), cebula była przedstawiana jako pożywienie. Uważa się, że Egipcjanie podawali ją robotnikom, aby mieli siłę do budowy piramid. Kiedy cebula została sprowadzona do Europy, szybko zyskała popularność. Obecnie jest ona nadal ważną częścią naszej codziennej diety.

Cebula jest znana, uprawiana i wykorzystywana na całym świecie. Ceniona jest w kuchni za swój wyrazisty smak i aromat, a ponadto jest dobrym źródłem wielu witamin i minerałów oraz błonnika pokarmowego. Już od czasów starożytnych znane i wykorzystywane są jej właściwości lecznicze. Dzięki wysokiej zawartości związków bioaktywnych wykazuje ona działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwutleniające i przeciwcukrzycowe.

Cebula, jak inne rośliny, zbudowana jest z wielu komórek, będących najmniejszymi elementami zdolnymi do przeprowadzania wszystkich podstawowych procesów życiowych. Komórkę otacza ściana komórkowa, tworząca barierę ochronną przed czynnikami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi. Ściana komórkowa pełni też wiele innych ważnych funkcji. Uczestniczy w kontroli kształtu i wzrostu komórek oraz pośredniczy w transporcie substancji. Głównymi elementami budulcowymi ściany komórkowej cebuli są polisacharydy – celuloza, hemicelulozy i pektyny. Ściany komórkowe roślin stanowią najobfitszy odnawialny zasób tych biopolimerów i mają duży potencjał do wykorzystania w różnych obszarach technologicznych. Polisacharydy znalazły już zastosowanie, m.in. w przemyśle spożywczym, kosmetycznym czy farmaceutycznym.

Obecnie prowadzone są badania nad zachowaniem się polisacharydów cebuli w roztworach zawierających składniki mineralne niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin. W przyszłości można by wykorzystać te związki w rolnictwie do wsparcia uprawy roślin, aby przyczynić się do produkcji żywności w sposób bezpieczny dla ludzi i środowiska.

Uczestnicy Projektu Festiwalowego będą mieć okazję do poznania budowy oraz podstawowych właściwości fizycznych polisacharydów ściany komórkowej cebuli zwyczajnej. Będą mogli samodzielnie:

• wykonać pomiary pH i przewodnictwa elektrolitycznego pulpy roślinnej,
• ocenić rozpuszczalność polisacharydów w wodzie przy różnym pH,
• zbadać właściwości optyczne wodnych dyspersji polisacharydów,
• sprawdzić zachowanie polisacharydów w roztworach zawierających mineralne składniki pokarmowe roślin.

Badania finansowane z budżetu Narodowego Centrum Nauki, Polska, grant nr 2021/43/O/NZ9/02382.