Zarejestruj

Projekty »

Uciekające Madonny. Dramatyczne losy cudownych obrazów Matki Bożej z terenów wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w XIX i XX w.

:: Projekt K (Szczegóły)
Adresaci
szkoła podstawowa - klasy VII-VIII, szkoła ponadpodstawowa, studenci, dziadek i babcia
Forma prezentacji
prezentacja multimedialna, wykład
Nauki i sztuki
historia
Przedmioty
historia i społeczeństwo, religia, wiedza o kulturze
Organizator
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Biblioteka Uniwersytecka
Autor
dr Joanna Nastalska-Wiśnicka
Terminy
Czas trwania projektu: 2 godz. (90 min.)
Edycja zakończona
Środa 2022-09-14 11:00 - 13:00
Wolne miejsca: 30
Edycja zakończona
Czwartek 2022-09-15 11:00 - 13:00
Wolne miejsca: 30

Wyznacznikiem polskiej religijności okresu przedrozbiorowego była już od późnego średniowiecza utrwalona jej maryjność, która wyrażała się przede wszystkim w kulcie wizerunków, słynących łaskami (pod koniec XVIII w. istniało na terenie Rzeczypospolitej ponad 1200 ośrodków ich kultu ze znaczną ich przewagą na terenach wschodnich). Katastrofa, jaką były rozbiory Polski, znacząco ograniczyła funkcjonowanie ośrodków kultowych. Do kultu maryjnego wszyscy trzej zaborcy odnosili się wrogo, widząc w nim zagrożenie polityczne (Matka Boża traktowana była przez wiernych jako Królowa i szczególna Orędowniczka Narodu Polskiego), jednak najtrudniejsza sytuacja panowała na ziemiach wcielonych do Rosji, a także od niej zależnych (Królestwo Polskie). Ośrodki kultowe ograbiono z cennych precjozów i wotów, utrudniano wiernym pielgrzymowanie, a zakony opiekujące się sanktuariami skasowano. Sytuacja zrobiła się jeszcze bardziej dramatyczna w związku z represjami po powstaniu styczniowym - wiele kościołów zamieniono wtedy na cerkwie prawosławne lub zniszczono (próbowano też przejąć znajdujące się w nich ikony). W późniejszym czasie ośrodkom kultowym zagroziły ruchy rewolucyjne, działania wojenne (w tym dwie wojny światowe) oraz rządy komunistów w Rosji. Mimo, że liczne wizerunki kultowe uległy zniszczeniu lub zaginęły w nieznanych okolicznościach, wiele też zostało ocalonych i nadal doznaje czci. Wierni ratowali je nieraz z narażeniem życia i chronili jak najcenniejszy skarb, chowali lub zabierali ze sobą uciekając przed różnego rodzaju zagrożeniami.

Niniejszy projekt ma za zadanie przybliżyć losy niektórych cudownych wizerunków z terenów wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (przede wszystkim dzisiejszej Ukrainy, Białorusi i Litwy), które nie bez trudności zostały ocalone i przewiezione na tereny dzisiejszej Polski. Wędrujące Madonny są symbolem wszystkich prześladowanych, uciekających przed wojną i represjami.

  • Foto