Miejsce realizacji: Lubelski Piknik Naukowy (stoisko piknikowe)
Adres: Lublin, ul. Dworcowa 11

Zbrylanie produktów rolniczych, takich jak nasiona, jest wynikiem niekorzystnego wpływu wody na zachowanie tych materiałów. Zjawisko zbrylania polega na łączeniu się nasion w większe aglomeraty w wyniku podwyższonej zawartości wody w materiale rozdrobnionym. Ich obecność zakłóca proces płynięcia materiału podczas opróżniania zbiorników do jego przechowywania oraz utrudnia ruch materiału podczas jego transportu. Uniknięcie zjawiska stanowi wyzwanie dla przemysłu rolno-spożywczego, w którym roślinne materiały sypkie odgrywają dominującą rolę. Istnieje wiele sposobów zapobiegania procesom zbrylania materiałów sypkich, między innymi, mocowanie w silosach wibratorów lub instalacji ze sprężonym powietrzem. Powszechne jest także stosowanie środków przeciwzbrylających, jednak ich szkodliwość dla zdrowia konsumenta skłania do poszukiwania innych rozwiązań. Zbrylenia wywołane podwyższoną wilgotnością mogą stać się siedliskiem patogennych mikroorganizmów (bakterii i pleśni), które uniemożliwiają wykorzystanie materiału do produkcji żywności, prowadząc do dużych strat ekonomicznych.

Skomplikowany mechanizm zbrylania materiałów pochodzenia roślinnego, takich jak nasiona roślin czy mąka, pozostaje wciąż  nie do końca rozpoznany, dlatego jego analiza oraz dobór optymalnych warunków przechowywania materiałów stanowią jeden z celów badań prowadzonych w Instytucie Agrofizyki PAN w Lublinie. Rozpoznanie mechanizmu zbrylania da możliwość przeciwdziałania zjawisku podnosząc jakość produktów rolno-spożywczych oraz ograniczając wywołane przez nie straty ekonomiczne.  

Celem prezentacji jest pokazanie niekorzystnego wpływu wody na zachowanie i właściwości materiałów sypkich pochodzenia roślinnego. Zaprezentowane zostaną aglomeraty zbrylone w różnych stopniu oraz wpływ zawartości wody na ich wytrzymałość na ściskanie. Negatywny wpływ zbryleń na przebieg procesu płynięcia materiału sypkiego zostanie przedstawiony przy użyciu modelowego silosu.

Uczestnicy będą mogli obejrzeć aglomeraty zawierające roślinne materiały sypkie, zbrylone w różnych stopniu.  Będą  mieć możliwość samodzielnego wykonania próbek oraz zmierzenia ich wytrzymałości na ściskanie przy użyciu elektronicznego miernika siły nacisku. Będą mogli także czynnie uczestniczyć w pokazie negatywnego wpływu zbryleń na przebieg procesu wypływu materiału sypkiego z modelowego silosu poprzez przygotowanie rekwizytów i obsługę stanowiska.

DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW BUDŻETU PAŃSTWA W RAMACH PROGRAMU "SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ NAUKI".
Nazwa zadania: Instytut Agrofizyki PAN w XVIII Lubelskim Festiwalu Nauki.